16 mei 2023 – Sinds een paar maanden werk ik één dag in de week als vrijwilliger bij het dak- en thuislozenrestaurant van de Gemeenschap van Sant’Egidio in Amsterdam. Of ik daar niet eens een column over wilde schrijven… Maar wat dan? Het meest bijzondere is misschien wel dat er niks bijzonders aan is.
Wat is het? Op dinsdag en zaterdag serveert Sant’Egidio aan zo’n honderd daklozen een gezonde maaltijd. Aan keurig gedekte tafels, persoonlijk geserveerd door vrijwilligers. Hartelijkheid en respect zijn twee kernbegrippen voor het restaurant dat de naam ‘Franciscustafel’ kreeg.
De gasten worden ‘vrienden’ genoemd. Dat vond ik in het begin nogal raar, maar ik ben het inmiddels gaan begrijpen. Gastvrijheid, hartelijkheid en respect horen immers bij vriendschap. Van de vrijwilligers wordt verwacht dat ze, als het kan, met de gasten een gesprekje aanknopen. Geen hulpverleningsgesprek of zo, maar gewoon een belangstellend babbeltje. Want juist daarmee neem je de ander serieus.
Hartelijkheid roept hartelijkheid op
Als ik eerlijk ben, moet ik toegeven dat ik dat in het begin erg lastig en zelfs geforceerd vond. Ik hield vroeger eigenlijk altijd afstand van wat ik toen ‘zwervers’ noemde. Maar dat is voorbij. Nu ik van zoveel Franciscustafel-gasten meer weet, zijn ze ‘gewone mensen’ geworden. Natuurlijk. Vanuit een vooroordeel verwachtte ik ook dat er regelmatig wel ‘gedoe’ zou zijn in het restaurant. Niet dus. Integendeel, de gasten zijn vaak heel hartelijk. Allicht, realiseer je je later dan: hartelijkheid roept hartelijkheid op.
Sant’Egidio runt het restaurant met pakweg 50 vrijwilligers, vooral jongeren. Het restaurant heeft geen huisregels, maar wel een zeer ervaren vrijwilligster, Marion, die alles in de gaten houdt en bijna alle gasten persoonlijk kent. Ze weet, als het nodig is, bijna ongemerkt bij te sturen. En ze geeft nieuwe vrijwilligers les in ‘gewoon doen’.
Een speciale ‘to go’-service
De vrijwilligers koken de maaltijden niet, want er is geen keuken waar je voor zoveel gasten kunt koken. De maaltijden komen van een professionele cateraar en zijn opmerkelijk goed. Voor daklozen die het eng vinden om binnen te komen eten, is er een speciale ‘to go’-service: tasjes met de complete warme maaltijd en bestek die aan de achterdeur worden uitgereikt. Als opstapje naar binnen mee-eten.
Toen ik als vrijwilliger bij de Franciscustafel begon vond ik het een bijzondere klus. Inmiddels vind ik er niks bijzonders meer aan. Nou, toch niet helemaal. Ik ervaar het nu als een mooie invulling van het appèl van barmhartigheid: omzien naar de ander. Liever doen, dan erover praten.
Na iedere maaltijddag verzamelen de meeste vrijwilligers zich in de naastgelegen Mozes en Aäronkerk. Voor een korte gebedsdienst waarin wordt stilgestaan bij de taken die Sant’Egidio zich stelt. Ik kom niet vaak in de kerk en dat was dus ook behoorlijk wennen. Maar zelfs die bijeenkomst heeft voor mij iets vanzelfsprekends gekregen.
Over Sant’Egidio
De Gemeenschap van Sant’Egidio is een internationale beweging die omziet naar armen, eenzamen en vluchtelingen en zich ook bezighoudt met vredeswerk. Het is een katholieke lekengemeenschap die met 70.000 vrijwilligers actief is in 70 landen. In Nederland zijn er ‘vestigingen’ in Amsterdam, Apeldoorn, Utrecht en Roosendaal. Sant’Egidio Amsterdam heeft de Mozes en Aäronkerk als uitvalsbasis.
P.S.
Alle activiteiten van Sant’Egidio worden bekostigd uit giften. Ook de Franciscustafel. Voor het daklozenrestaurant zijn nog wat meer donateurs nodig. Met een bijdrage van 15 euro per maand neem je elke maand twee maaltijden voor je rekening. www.santegidio.nl/giften
En voor wie in of rond Amsterdam woont en zich aangesproken voelt: ook nieuwe vrijwilligers worden gastvrij ontvangen.
Foto: Met Kerstmis verhuist de Franciscustafel naar de Mozes en Aäronkerk voor het kerstdiner. (Foto: Sant’Egidio)
Reageren?
Ongepaste reacties worden verwijderd(E-mail adres wordt niet gepubliceerd)