Is er een plek waar wij elkaar kunnen ontmoeten?

7 april 2025 – Sinds maart 2024 is Monique van Strien-van Milaan voorzitter van de Beweging van Barmhartigheid. Het afgelopen jaar heeft zij, met het bestuur, diverse zaken in beweging gezet. Zo introduceerde zij het ‘barmhartig jaarmotto’. Met in 2025 als thema: ‘Voorbij de grens’. Dat maakt nieuwsgierig. Wie is Monique en waarom kiest zij voor juist dit thema?

Door: Christien Roovers

Monique (63) is echtgenote, moeder van drie dochters die niet meer thuis wonen, pedagoog en operatieassistent. Met Artsen zonder vakantie gaat ze al jarenlang naar Oost-Congo. Letterlijk over de grens. “Binnen de Beweging van Barmhartigheid wil ik me inzetten om in deze complexe wereld barmhartigheid een eigentijds gezicht te geven”, vertelt Monique. Ze kent de Beweging vanuit de samenwerking met het Apostolisch Genootschap (Apgen).

Voorbij de grens
“Als ik nu naar de wereld kijk, dan denk ik, al die standpunten, al die polarisatie, die aldoor in het nieuws komt. Dat is een doodlopende weg. Een doodlopende weg om goed samen te kunnen leven.”

Bouwen aan verbinding
“In onze complexe samenleving waar zo hard wordt gewerkt aan grenzen, is het juist nu nodig om ook te bouwen aan verbinding. Omwille van de toekomst en een duurzaam samen leven. Een alternatief dus voor verharding en polariteit. Voor situaties waar menswaardigheid op het spel staat.

Dat vraagt niet om toeschouwers, maar om mensen die Zien, Bewogen worden én in Beweging komen. Die waarden als barmhartigheid en compassie (be)oefenen. Mensen die ervoor kiezen de realiteit te erkennen, zonder de verbondenheid te verbreken. In dit licht willen we als Beweging van Barmhartigheid dit jaar onze activiteiten ontplooien. We gaan het land ontdekken ‘voorbij de grens’.”

Ga het gesprek aan
“Grenzen zijn bedacht door anderen, ontdekte ik gaandeweg in mijn leven,” vertelt Monique. “Dan heb ik het over landsgrenzen, maar ook over het gesprek aan de borreltafel en op TV, dat vaak geen recht doet aan mensen. Ik geloof dat je in staat moet zijn om daarover het gesprek aan te gaan met elkaar. We hebben vaak de neiging om, als je iets niet begrijpt, het gelijk te willen wegzetten als vreemd, als anders en niet van mij. Terwijl wij als mensen zo in onze wortels verbonden zijn met elkaar. Hoezo kan ik zeggen: het is niet van mij? … Het is misschien wel anders.”

Onlosmakelijk verbonden
“In onze westerse maatschappij zijn we heel erg gefocust op onszelf. ‘Ik stel mijn eigen grenzen en daar ga je niet overheen.’ Dat is allemaal nodig, maar we vergeten te leren dat we ook nog heel erg bij elkaar horen en onlosmakelijk verbonden zijn. Je bent letterlijk mijn zuster, je bent letterlijk mijn broer.”

Grenzen en bruggen
“Tijdens een jongerenbijeenkomst van het Apgen met als thema: ‘Grenzen en Bruggen,’ is ooit een lied gecomponeerd. Dat lied is altijd dicht bij mij,” geeft Monique aan. ‘Is er een plek waar wij elkaar kunnen ontmoeten?’

Over de grenzen

Is er een plek waar wij elkaar kunnen ontmoeten?
jij en ik
de plek in het midden
het niemandsland
waar we de grens overgaan
waar jij gelijk hebt en ik ook gelijk heb
waar we beiden ongelijk hebben
en ons beiden onrecht is aangedaan
kunnen we elkaar daar ontmoeten?
en op zoek gaan naar de plek waar het pad een aanvang vindt,
het pad dat eindigt waar vergeving begint.

Liedtekst: Mpho Tutu

Voor mij betekent het, dat je letterlijk ruimte moet maken bij jezelf, voor het echt andere, wat je misschien zelfs niet begrijpt, waar ik me tegen verzet, waar ik misschien zelfs wel van gruw… Maar wat ik eigenlijk ook niet weet. Het vraagt ook de bereidheid om je eigen grenzen te verleggen. Je moet de grens over van: dit is voor mij, dit begrijp ik wel of dit begrijp ik niet, of… veroordelend, dit kan echt niet, dit is onbegrijpelijk!

En in plaats daarvan denken: ik begrijp ik het niet, maar misschien moet ik eens een vraag stellen. Misschien moet ik nog eens kijken wat er dus in dat ‘land’ is, wat ik niet ken?”

Een nieuw gebied
“De gelijkwaardigheid van het ontmoeten zit niet alleen in mijn ‘effort’ om mijn grenzen te verleggen. Maar dat zou van twee kanten moeten komen: een nieuw gebied. En kun je daar ontdekken wat je samen verbindt? Ik geloof dat dat kan.
Je moet af en toe het vreemde ingaan om te ontdekken dat je wereld groter kan zijn dan alleen de wereld zoals jij die ziet. Dat is de beweging: dat je het vreemde opzoekt. Je doet dit samen met de ander. Dat is niet af te dwingen, maar in ieder geval kun je ruimte maken in je hart voor het andere, zonder het gelijk af te wijzen.”

“Maar,” haast ze zich te zeggen, “barmhartigheid ontstaat alleen als je de ander echt ziet, in wie die is. En niet vanuit je eigen perspectief te denken wat de ander nodig heeft. Vandaar ook, in combinatie met barmhartigheid, het thema ‘Voorbij de grens’.”

Foto’s: @Apgen