Ruimte voor ontmoeting, beweging en vrijheid

“Ik zit wel eens op een bankje achterin een gymzaal in Tilburg-Noord te kijken naar een repetitie van Corpo Máquina.” Met deze woorden verwelkomt Henk Havens ons. Havens is van huis uit theaterwetenschapper en heeft een bijzondere link met de initiatiefnemers van Corpo Máquina Society. Als adviseur en nauw volger van het choreografisch platform is hij regelmatig getuige van de manier waarop zij te werk gaan.

Radicale openheid

Corpo Máquina Society valt als platform op in de huidige theaterwereld door hun bijzondere manier van werken, waarin ze zowel professionele kunstenaars als lokale jeugd uitnodigen een rol te spelen in het creatieve proces. Een manier van theater maken waar Havens vol lof over spreekt, met name over “de drempelloosheid en radicale openheid: Iedereen is welkom en kan een bijdrage leveren aan het proces.”

Henk Havens, Theaterwetenschapper

Kunst, straat, systeem

Als choreograaf en artistiek leider van het gezelschap zoekt Guilherme Miotto naar de wisselwerking tussen kunst, straat en systeem. De ontmoetingen tussen verschillende stijlen, generaties en werelden staan voor hem centraal. Vol passie vertelt Guilherme over de spontane ontmoetingen die ontstonden in die gymzaal in Tilburg-Noord, tussen professionele dansers, freestyle voetballers en kinderen uit de buurt.

Kunst opent nieuwe werelden

Miotto, zelf een kind van de straat, groeide op in een achterstandswijk in Brazilië, waar hij aan den lijve ervoer hoe kunst kan werken als schakel tussen verschillende werelden. Hoe dan precies? Als kind ontdekte hij zelf dat er een andere wereld bestond buiten de straat, toen hij via een sociaal project in aanraking kwam met dans.

Verbinden

Door zelf te werken met kinderen in achterstandswijken, doorbreekt Miotto de barrières die bestaan tussen de kunsten en de straat. De producties van Miotto hebben hierdoor vanzelfsprekend ook een maatschappelijke en sociale werking; de kinderen in achterstandswijken worden in contact gebracht met professionele kunstenaars en krijgen de kans om zelf op het toneel te staan. Guilherme benadrukt echter dat dit nooit het uitgangspunt is van zijn werk.

“Waar we in eerste instantie mee bezig zijn is kunst maken. Op geen enkele manier zijn we bezig met de sociale of maatschappelijke constructen. Dit is geen charity work, we maken kunst.”

Miotto is als choreograaf veel bezig met het begrip instinctive performance; bewegen op basis van instinct. Om dit te demonstreren, daagt hij iedereen in de zaal uit mee te doen aan een dansrepetitie. Onder leiding van Miotto strekken we, allemaal tegelijk, onze armen en openen, sluiten en kruisen onze handen. “Alles kan een dansscène zijn”, zo legt Miotto ons uit wanneer hij tevreden concludeert: “Nou, ik vond dit wel een mooie scène.”

Verken de handen van een ander

Vervolgens verzoekt hij iedereen van plek te verplaatsen. Kopjes stoten om, hier en daar klapt er een ballon. In een volgende oefening werken we in duo’s met iemand die we nog niet kennen. In stilte ontdekken we de handen van de ander, alsof het de eerste keer is dat we handen zien en voelen. Her en der is gegrinnik en gegiechel te horen, maar al snel voeren we de oefening in opperste concentratie uit. Voelen, aaien, knijpen, klappen en strelen: het levert een intieme dansscène op.

Heleen Volman, algemeen directeur van Corpo Máquina Society

De kracht van ontmoeting

Hierna inspireert algemeen directeur van Corpo Máquina Heleen Volman ons met haar verhaal over de uitgangspunten van het platform. Ze vertelt over de kracht van de ontmoeting, van het samen maken en de fascinatie die zij en Guillerme hebben voor de natuurlijke, instinctieve werking van het lichaam.

“Je lichaam is een wonderlijk instrument, een bijzondere machine. Alleen al het gegeven dat je je hand kunt openen of kunt ballen tot een vuist is een lofzang waard.”

Volman licht de visie, de basisprincipes van het ‘Samen maken’ toe, die groot op de wand geprojecteerd zijn. “In het maken is ieder van ons een bron. Als je de ruimte krijgt kan alles stromen: je nieuwsgierigheid, je fantasie, je energie, je aandacht, je beweging…” is er een van. Achter deze opsomming gaat een wereld voor je open; een wereld die democratisch is, vol aandacht, integer, met ruimte voor ontmoeting, beweging en vrijheid.